Model komunikacji w oparciu o metodę NVC – Porozumienie Bez Przemocy (ang. Nonviolent Communication) może być stosowany zarówno w życiu osobistym, jak i w biznesie. Jest coraz popularniejszy szczególnie w firmach, które chcą lub już działają w metodykach zwinnych (ang. agile).
Metoda NVC pozwala na skuteczną komunikację we wszystkich obszarach życia.
Twórca programu NVC, Marshall Rosenberg, oparł swoją metodę na: empatii (głębokie zrozumienie uczuć i potrzeb własnych oraz innych), szczerej ekspresji siebie (wyrażającej uczucia i potrzeby w autentyczny sposób).
Najważniejsze jest zauważenie w drugiej osobie człowieka i dotarcie do sedna tego, co faktycznie chce nam powiedzieć. Kiedy podczas rozmowy usiłujemy dotrzeć do motywacji rozmówcy, możemy dostrzec prawdziwe cele i potrzeby. W tym może nam pomóc tylko uważna obserwacja i słuchanie oraz koncentracja.
Wiele osób próbujących zastosować model informacji zwrotnej (ang. feedback) oparty na Porozumieniu Bez Przemocy trafia na przeszkody, które wynikają z naszych nawyków takich jak:
Każdemu z nas pewnie nie raz wydawało się, że polecenie szefa bądź postępowanie współpracownika było niewłaściwe lub nieprzemyślane. Mimo tego, nie potrafiliśmy powiedzieć o tym otwarcie i szczerze. Oczywiście konfrontacja bez przekonania, że warto się porozumieć nie ma sensu. Dopiero szczera chęć to nawiązania pozytywnej relacji jest dobrą motywacją do zastosowania feedbacku w oparciu o NVC.
NVC opiera się na założeniu, że ludzie uciekają się do "brutalnych" sposobów komunikacji, gdy nie potrafią stosować skutecznych strategii zaspokojenia potrzeb wszystkich stron. Przemoc w przypadku feedbacku objawia się w komunikacji, która wywołuje złość, strach i poczucie winy u pracownika.
W związku z tym, Komunikacja Bez Przemocy koncentruje się na problemie i sposobach rozwiązania go, zamiast zachęcać do destruktywnych konfliktów w pracy.
1.Spostrzeżenie: “Kiedy widzę/ słyszę/ pamiętam, że... “ (bez ocen i uogólnień)
ZASADA: Podaj fakty, które ma na ciebie wpływ.
2.Uczucie: “Czuję…”
ZASADA: Nazwij uczucie, jakie te spostrzeżenie/ fakt w tobie wyzwala. Nie przerzucamy odpowiedzialności za to, jak się czujemy, na pracownika.
3.Potrzeba: “... ponieważ potrzebuję/ cenię…”
ZASADA: Nazwij potrzebę, która jest przyczyną tego uczucia. Potrzeby wszystkich są równie ważne, dlatego kluczowe jest by je móc zrozumieć i uszanować.
4.Prośba: “Mógłbyś/ Byłbyś skłonny do/ Proszę…?”
ZASADA: Poproś o podjęcie konkretnych działań w celu zaspokojenia zidentyfikowanej właśnie potrzeby. Nie możesz żądać niczego.
Nie spotkałam jeszcze osoby, która lubiłaby krytykę. Większość z nas, gdy słyszymy krytykę, reaguje defensywnie, czasami dodaje tą krytykę do naszej samooceny, a czasami ignorujemy to, co właśnie usłyszeliśmy o sobie. Trudno jest wykorzystać możliwości, które mogą dostarczyć konstruktywne informacje zwrotne.
Wprowadzając feedback w oparciu o NVC, w niektórych grupach może pojawić się opór przed jej zastosowaniem. U części osób pojawiają się obawy przed ujawnianiem w rozmowie swoich emocji. Pokutuje przekonanie, że ujawnianie emocji to słabość i może być wykorzystane przeciwko nam.
Samo zapewnienie, że tak się nie stanie nie wystarczy. Lęk i obawy są od nas silniejsze.
Co zatem zrobić, żeby zminimalizować lęk przez stosowaniem NVC?
Zacznij od jasnego nazywania spostrzeżeń (faktów), potrzeb i wyrażania próśb. Rozmowę o uczuciach wprowadzaj stopniowo.
Wykazując empatię wobec rozmówcy, możemy spodziewać się, że druga osoba będzie bardziej szczera, zwiększy się poczucie bezpieczeństwa, zaufanie i poprawi się atmosfera pracy. To może uwolnić pozytywną energię i wzmocnić potencjał współpracowników.
Kiedy koncentrujemy się na intencjach, a nie na naszych wyobrażeniach i przekonaniach, łatwiej możemy zmienić nastawienie do drugiej osoby. Taka zmiana postawy często bywa przełomowa i ma pozytywny wpływ na dalszy rozwój współpracy i znajomości.
Model udzielania informacji zwrotnej stworzony przez Marshalla Rosenberga działa właśnie dlatego, że skłania nas do uzmysłowienia sobie jak się czujemy lub jak czują się inni oraz jak rozpoznawać potrzeby swoje i innych. Świadomość tego zapewnia polepszenie relacji, pogłębia samoświadomość i satysfakcję z rozwoju samego siebie i innych.
W tym może nam pomóc tylko uważna obserwacja i słuchanie oraz koncentracja na faktach, emocjach i potrzebach.